Archiwum kategorii ‘Pismo „MAT”’

paź
24
Tomasz Makowski napisał na facebooku:

Polski Związek Szachowy powierzył mi redagowanie czasopisma „Mat”. Aktualny numer przygotowuje jeszcze Paweł Dudziński, a ja zaczynam od następnego (7).
Zapraszam do współpracy osoby, które piszą artykuły na tematy szachowe, komentują partie, przygotowują opracowania teoretyczne. Liczę też na nawiązanie współpracy z regionalnymi związkami szachowymi, klubami, organizatorami turniejów.
Korespondencję proszę kierować na adres: t.makowski@pzszach.org.pl

//////////////////

Informacja na blogu Przemysława Jahra: link.

gru
30

big_Mat_1_20121

Gość napisał: W najnowszym numerze pisma Polskiego Związku Szachowego MAT 8-2015 redaktor naczelny Mateusz Bartel ogłosił rezygnację z funkcji redaktora naczelnego. W swoim tekście Szanowni Czytelnicy arcymistrz m.in. napisał:

Po sześciu latach okupowania tego „okienka” postanowiłem, że pora je opuścić…

„Mat” zmienia się z każdym numerem, nie sposób tego nie zauważyć. Staje się periodykiem, który coraz bardziej stara się trafić do początkujących i średnio zaawansowanych szachistów, interesuje się projektem „Szachy w szkole”. Ten kierunek, choć słuszny, zwłaszcza dla pisma związkowego, jest mi  zupełnie obcy. Zakładając „Mata” marzyłem o piśmie, które będzie zawierało relacje z największych turniejów, analizy znakomitych arcymistrzów czy wywiady z najlepszymi szachistami świata. Myślę, że w niemałym stopniu się to udawało, ale jednocześnie brakowało wystarczającego zainteresowania czytelników tą tematyką. Na pewno żal mi tego, że taka koncepcja pisma nie wytrzymała próby czasu. Może kiedyś uda się zrealizować taki projekt, choć zapewne w innej postaci – nie na papierze…

 

gru
01

dudzinskipawel

Paweł Dudziński – redaktor prowadzący (zdjęcie z Internetu): „Mat”, jak już kiedyś tutaj pisałem, ma być czasopismem dla każdego…

////////////////////////////////////

Kontynuacja odcinka 14

Wywiady z Kacprem Piorunem i Janem Rusinkiem w piśmie MAT 6-2015  wywołały spore kontrowersje wśród Internautów, co wynika z treści komentarzy od odcinka 4. Chodzi konkretnie o takie stwierdzenia:

Kasper Piorun: „Uważam, że solving pomaga w szachach”.

Jan Rusinek: „Rozwiązywanie zadań szachowych jest bardzo zbliżone do gry praktycznej, jest to dyscyplina sportowa”.

Obie wypowiedziedzi są bardzo nieprecyzyjne i wprowadziły tylko wielkie „zamieszanie” wśród osób, dla których solving nie ma żadnego znaczenia szkoleniowego i kojarzy się z „antyszachami”.

Jak już wcześnie wspomniałem, tym problemem zająłem się dość szczegółowo w książce „Kompozycja w treningu szachisty”. Jestem przekonany, że gdyby Paweł Dudziński znał jej treść, z pewnościa mógłby zadać dodatkowe pytania wyjaśniające znaczenie solvingu w szkoleniu szachowym.

Dlatego w poszczególnych odcinkach starałem się w ogólnych zarysach omówić tę kwestię.

W mojej najnowszej książce „Szachy dla przyszłych mistrzów” klarownie podszedłem do tego zgadnienia:

////////////////////////////////////

W celu ćwiczenia abstrakcyjnego myślenia polecam rozwiązywanie zadań szachowych, które są zbliżone swym charakterem do praktycznych partii. Zagadnieniem tym zająłem się w książce Kompozycja w treningu szachisty (Wydawnictwo Szachowe Penelopa, Warszawa 2003). Uważam, że kompozycja szachowa poprzez oryginalne idee może być znakomitą formą uzupełniającą szkolenie szachisty. Rozwiązując i studiując problemy i studia, zawodnik jest zmuszony do analizowania przeważnie rzadko spotykanych w praktyce turniejowej pozycji, i to właśnie wymaga świeżego spojrzenia na szachownicę. Szablonowe myślenie nie wchodzi w tym przypadku w rachubę!

////////////////////////////////////

A więc tylko subtelnie wybrane zadania i studia mogą mieć aspekt szkoleniowy, a nie to, co wchodzi w zakres solvingu: samomaty, maty pomocnicze i jakieś końcówki dalekie od rzeczywistości!

Jeden z Internautów w korespondencji prywatnej zdecydowanie podkreślił dezorientującą rolę tych wywiadów: „Przecież pismo czytają też młodzi i mało doświadczeni jeszcze szachiści. Po tych wywiadach, zamiast studiować strategię i taktykę szachów, zaczną nagle rozwiązywać samomaty z przekonaniem, że to podwyższy ich kwalifikacje szachowe”…

Przypominam, że w przeszłości były publikowane w piśmie Polskiego Związku Szachowego MAT kontrowersyjne teksty, na co zwracaliśmy uwagę na blogu.

Końcowy wniosek: Mam nadzieję, że opublikowane w tym cyklu artykuły i tematyczne przykłady pomogą Internautom  zrozumieć bliższe związki pomiędzy kompozycją szachową i grą praktyczną oraz obiektywnie spojrzeć na solving!

lis
18

Kontynuacja odcinka 13

Temat ten nie został jeszcze zakończony. Dzisiaj polecam lekturę tekstu Andrzeja Filipowicza zamieszczonego w ostatnim miesięczniku „Magazyn Szachista” (listopad 2015).

S1

S2

 

 

lis
15

Kontynuacja odcinka 12

Zwracam uwagę w odcinku 12 na komentarz Internauty Sangakkara i moją odpowiedź. Powtarzam, że jest wiele abstrakcyjnych studiów, które są wytworem ich autorów. Jednakże teza, że wszystkie studia wynikają w toku praktycznej gry, mija się z prawdą!

Oto jeszcze jeden przykład przedstawiający ciekawą kombinację, ale czy ta pozycja jest realna?

Autor: N.Bakke
1970

1bview

Remis

Oczywiście jest wiele studiów artystycznych mających w sobie nie tylko niezwykłą treść, lecz także przypominających swych obrazkiem normalną końcówką.

Proponuję rozwiązanie następujących pouczających zadań:

Autor: D.Przepiórka
1910

2bview

Wygrana

Autor: F.Prokop
1923

bview.php

Wygrana

Autor: O.Duras
1902

bview

Wygrana

Problemiści wykorzystują bardzo często idee zaczerpnięte z rozegranej partii. Ostre kombinacje i interesujące pozycje wytworzone w toku praktycznej gry mogą dostarczyć kompozytorom również wielu wspaniałych wrażeń i pomysłów.

W odcinku 10 zamieściłem trzy moje studia, które powstały w trakcie analizy końcówek. W książce Kings, Commoners and Knaves autor Edward Winter podał inny przypadek z mojej twórczości: link.

 

 

 

 

 

 

 

lis
12

Kontynuacja odcinka 11

Studia kombinacyjne (artystyczne) zawierają natomiast „niezwykłą treść” w postaci efektownych kombinacji, np. niespodziewanych matów, patów itp.

Tego rodzaju zadania powstają w wyniku fantazji autora i mają raczej niewiele wspólnego z grą praktyczną.

Obejrzymy 4 kompozycje. Mogły one wyniknąć w toku normalnej partii szachowej?

Autor: G.Grzeban
„Problemas” 1960
I nagroda

bview.phpRemis

Autor: J.Rusinek
„New Statesman” 1969
Specjalna nagroda

1bview.phpRemis

Kolejne studia zostały opublikowane w piśmie MAT 6-2015.

Autor: Andre Cheron
„Journal de Geneve” 1964

2bview.phpWygrana

Autor: H.F.L. Meyer
„A Complete Guide to the Game of Chess” 1882

3bview.phpRemis

 

lis
08

Kontynuacja odcinka 10.

W przeszłości wielu silnych arcymistrzów i nawet mistrzów świata zajmowało sie układaniem studiów, które były owocem ich analiz z turniejowych pojedynków. W ten sposób teoria końcówek wzbogaciła się o pouczające przykłady, które do dnia dziejszego mają duże znaczenie praktyczne.

Proponuję samodzielną analizę kilku pozycji, które swym charakterem przypominają zakończenie partii szachowej.

Autor: J.R.Capablanca
„Ostatnie lekcje szachowe” 1941

bview

Wygrana

Autor: A.Alechin
„Tijdschrift” 1933

bview (2)

Wygrana

Autor: M.Euwe
„Tijdschrift” 1924

bview (3)

Wygrana

Autor: W.Smysłow
„Prawda” 1976

bview (4)

Wygrana

Rozwiązywanie pewnych zadań daje szachiście na pewno wiele korzyści, jak poprawa techniki liczenia wariantów, ćwiczenie umiejętności rozgrywania końcówek, rozwijanie fantazji szachowej, poznawanie wielu ciekawych motywów strategiczno-taktycznych, które można potem wykorzystać w praktyce turniejowej.

W mojej książce „Kompozycja w treningu szachisty” zwróciłem uwagę na opinię arcymistrza Lwa Poługajewskiego dotyczącą treningu ze studiami. Przed meczem kandydatów przeciwko Talowi (Ałma Ata 1980) rozwiązał on 100 zadań tego typu, co  miało kolosalny wpływ na ostateczne zwycięstwo. W czasie tego spotkania wykazał nie tylko duże opanowanie psychiczne w ostrych pozycjach – co zawsze było domeną Tala – ale liczył również szybciej i dokładniej warianty od swego znakomitego partnera.

Podejście Lwa Poługajewskiego do rozwiązywania wszelkich problemów w jego grze powinno być wzorcem dla młodych szachistów. W jakimś wywiadzie znakomity arcymistrz przyznał się, że miał kiedyś duże problemy z rozgrywaniem pozycji z izolowanym pionkiem w centrum. Poświęcił kilka miesięcy na analizę partii z taką strukturą pionkową i problem minął. O tym przypadku wspomniałem w moim tekście „Gorzka Prawda” (Szachy-Chess/75-76  2002).

Często się słyszy, że obecnie zawodnik mający problemy z koncentracją w trakcie partii udaje się po poradę do psychologa. Kiedyś takie problemy rozwiązywano po szachowemu. Trener przygotowywał swemu podopiecznemu zbiór różnych kombinacji oraz praktycznych kompozycji i kazał je rozwiązywać w warunkach turniejowych, czyli w głowie i bez przesuwania figur na szachownicy.

Taki sposób treningu polecałem także swoim uczniom i to dawało pozytywne efekty!

lis
05

Kontynuacja odcinka 9.

Najbardziej zbliżone do gry praktycznej są oczywiście studia. W tego typu pozycjach zaczynają białe i – zależnie od sytuacji na szachownicy – wygrywają lub osiągają nierozegraną.

Współczesne studia można podzielić na analityczne i kombinacyjne (zwane też artystycznymi).

Największe podobieństwo z grą praktyczną mają studia analityczne. Autorzy układają je w celu wypełnienia luk w teorii końcówek. Takich pozycji można znaleźć wiele w książkach z gry końcowej rosyjskiego arcymistrza Jurija Awerbacha.

Autor: J.Awerbach
1971

bview (3)

Białe zaczynają i wygrywają

Sam układałem podobne studia, które wykorzystywałem w szkoleniach i książkach testowych. Przez kilka lat prowadziłem kącik o końcówkach w najstarszym wówczas piśmie szachowym „Deutsche Schachzeitung” i tam opublikowałem niektóre z tych moich kompozycji. Wszystkie zadania powstały w wyniku analizy pewnych końcówek z rozegranych partii.

Autor: J.Konikowski
Deutsche Schachzeitung 1988

bview (8)

Białe zaczynają i wygrywają

Autor: J.Konikowski
Deutsche Schachzeitung 1988

bview (7)

Białe zaczynają i wygrywają

 

Autor: J.Konikowski
Schach-Echo 1986

bview (9)

Białe zaczynają i wygrywają

Na koniec studium zawierające pouczający motyw matowy. Jako początkujący szachista poświęciłem sporo czasu na znalezienie właściwego rozwiązania. Tego typu zadania mają dużą wartość szkoleniową w kształceniu szachisty i takie studia poleca się w treningu!

Autor: A.Troicki
Nowoje wremija 1895

bview (10)

Białe zaczynają i wygrywają

Mam nadzieję, że praca z tymi pozycjami sprawi Internautom wiele przyjemności i przyczyni się do większego zainteresowania tego rodzaju studiami. Mają one bowiem wielki aspekt szkoleniowy i pogłębiają wiedzę w zakresie gry końcowej!

 

 

 

lis
02

Ostatni odcinek z tej serii.

Wiadomo, że jedną z ważnych cech silnego szachisty jest szybkie i możliwie bezbłędne liczenie wynikających w czasie partii wariantów. Siła arcymistrza polega między innymi na tym, że liczy on skomplikowane sytuacje na szachownicy znacznie szybciej i głębiej od przeciętnego gracza. Te cechy można oczywiście osiągnąć po latach treningu i praktyki. Dlatego wskazane są odpowiednie ćwiczenia, które polegają na rozwiązywaniu kombinacji z gry praktycznej.

Jednakże wiele pozycji (motywy) powtarzają się i to ułatwia rozwiązanie. Dlatego kompozycja szachowa poprzez oryginalne, a często nawet abstrakcyjne idee może być znakomitą formą uzupełniającą w treningu. Tę właśnie kwestię omówiłem w mojej książce „Kompozycja w treningu szachisty”.

Spójrzmy na pozycje przedstawione w ostatnim odcinku. Zadanie Janeta wyróżnia się świetnym i oryginalnym wstępem 1.Gf8! Z pewnością nie każdy szachista tak szybko znajdzie ten ruch, który odbiega od praktycznych kombinacji. Podobnie w zadaniu Mereditha pierwsze posunięcie jest zaskakujące 1.Hh5! W trzychodówce Junkera do celu prowadzi tempowy ruch 1.Gc6! i teraz po obronie 1…Hc2 wygrywa tylko 2.Kg7! i po 1…Hb1 2.Kf6! W pięciochodówce Loyda jest także bardzo ukryte rozwiązanie: 1.Waf2! a4 2.Kd2 a3 3.Wa1a2 4.Ke1! Gxf2+ 5.Kxf2#.

Nie ulega więc wątpliwości, że takie zadania rozwijają „świeże” spojrzenie na szachownicę. Ale to muszą być specjalnie wybrane kompozycje z ciekawymi kombinacjami oraz rozgrywane zgodnie z zasadami szachów.

Niektóre motywy problemowe można też wykorzystać w grze praktycznej.

Autor: A.Novotny
1854

bview (1)

Mat w 3 posunięciach

Po 1.Wf5 grozi mat na f4. Czarne bronią się 1…Wf8 i teraz nastąpi 2.Gf6! Ruchem tym białe przesłoniły działanie dwóch czarnych figur na polu f6: gońca g7 i wieży f8, co umożliwia mata: 2…Wxf6 3.We5# oraz 2…Gxf6 3.Wf4#.

Oto tematyczny przykład z praktyki turniejowej.

Nienorakow – Grigoriew
Moskwa 1923

bview (2)

Czarne znalazły szybką drogę do zwycięstwa: 1…d2! 2.Wd8 i teraz znany nam manewr 2…Gd6! Białe poddały się, gdyż jeden z czarnych pionków osiąga pole przemiany.

Inne przykłady tego typu przedstawiłem w książce „Kompozycja w treningu szachisty”.

 

paź
29

Zainteresowanie odcinkiem 7 było duże i ilustrują to zamieszczone różne komentarze Internautów. Część innych uwag wykorzystam sam w dalszych wpisach.

Ogólnie prawie wszyscy dyskutanci wyrazili opinię, że solving nie ma żadnej wartości szkoleniowej i nie powinno się go propagować jako element w treningu polskiej młodzieży.

Z tym nie można się całkowicie zgodzić. Są zadania, które można śmiało, choć w małym procencie, wykorzystać w szkoleniu. O tym pisałem zresztą we wspomnianej już książce „Kompozycja w treningu szachisty”.

Zanim to omówię, chciałbym wyjaśnić najpierw istotną sprawę. Otóż jeden z Internautów zadał pytanie, czy mam w ogóle wiedzę w problematyce „Kompozycja szachowa”, aby podważać opinię mistrza świata Kacpra Pioruna, że „solving pomaga w szachach”.

Kilkakrotnie wspominałem na blogu, że jestem mistrzem krajowym w grze normalnej, korespondencyjnej i kompozycji. Do tego jestem trenerem I klasy. A więc znam szachy od „podszewki” i mogę dyskutować praktycznie na wszystkie zagadnienia dotyczące królewskiej gry.

Jako problemista opublikowałem około 400 zadań, z czego przeszło 100 zostało wyróżnionych na konkursach międzynarodowych. W specjalistycznych Albumach FIDE (zbiorach najlepszych zadań świata) znalazło się moich 8 utworów. Zajmowałem wysokie lokaty w Mistrzostwach Polski w Kompozycji: w dziale dwuchodówek raz zdobyłem srebrny medal (1967-1970), dwukrotnie brąz (1965-1966 i 1971-1973) oraz w dziale samomatów (1967-1970) uzyskałem srebro, a w dziale matów pomocniczych (1965-1970) otrzymałem brązowy krążek.

Więcej na stronie Przemysława Jahra

Kilkanaście moich zadań na niemieckim serwerze

Po tym wprowadzeniu proponuję rozwiązanie czterech poniższych pozycji. W dwuchodówkach zaczynają białe i dają mata w 2 ruchach, podobnie w trzychodówkach dają mata w 3 posunięciach i w wielochodówkach jest mat po x ruchach. Przedstawione problemy wyróżniają się ciekawym pierwszym posunięciem (wstępem) i interesującą grą.

Autor: F. Janet
The Britisch Chess Magazine 1918

bview (4)

Mat w 2 posunięciach

Autor: W. Meredith
Dubuque Chess Journal 1886

bview (5)

Mat w 2 posunięciach

Autor: K. Junker
Neue Zürcher Zeitung 1971

bview (6)

Mat w 3 posunięciach

Autor: S.Loyd
Chess Monthly 1859

bview

Mat w 5 posunięciach

Moje pytanie: Można wykorzystać przedstawione zadania w treningu z młodzieżą?

  • Szukaj:
  • Nadchodzące wydarzenia

    gru
    26
    czw.
    2024
    całodniowy MŚ (rapid i blitz)
    MŚ (rapid i blitz)
    gru 26 – gru 31 całodniowy
    World Championship (rapid) 2024, Web 26 – 28 Dec 2024, New York (USA) World Championship (blitz) 2024, Web 30 – 31 Dec 2024, New York (USA) Więcej informacji na ChessBase News
    sty
    17
    pt.
    2025
    całodniowy Tata Steel Masters 2025
    Tata Steel Masters 2025
    sty 17 – lut 2 całodniowy
    Tata Steel Masters 2025, Web (13) 17 Jan – 2 Feb 2025, Wijk aan Zee (Netherlands) Dodatkowa informacja
  • Odnośniki

  • Skąd przychodzą

    Free counters! Licznik działa od 29.02.2012
  • Ranking FIDE na żywo

  • Codzienne zadania

    Play Computer
  • Zaprenumeruj ten blog przez e-mail

    Wprowadź swój adres email aby zaprenumerować ten blog i otrzymywać powiadomienia o nowych wpisach przez email.