To jest angielska wersja książki Eröffnungen – Damenbauernspiele.

Openings Queen´s Pawn Games
Jerzy Konikowski /Uwe Bekemann
JBV Chess Books 2023
298 stron
ISBN 978-3-95920-954-0

W tych dniach ukazała się renomowanym warszawskim wydawnictwie RM kolejna wspólna książka z Jackiem Gajewskim.

Dotyczasowy dorobek naszej współpracy:

1) Gajewski/Konikowski: Królowe 64 pól, Wydawnictwo Jacek Gajewski 2014, 198 stron (ISBN 9 788394 068806).

2) Gajewski/Konikowski: Mistrzowie świata i ich 400 kombinacji szachowych, ”Caissa” Jerzy Zezulkin, Kożuchów 2017, 308 stron (ISBN 978-83-94283-6-0).

3) Gajewski/Konikowski: Akiba Rubinstein, RM Warszawa 2017, 224 strony (ISBN 978-83-7773-549- 7).

4) Gajewski/Konikowski: Kombinacje szachowe, RM Warszawa 2020, 247 stron (978-83-8151-315- 9

5) Gajewski/Konikowski: Mistrzowie Polski w Szachach 1926-1978, Caissa Jerzy Zezulkin 2020, 320 stron (ISBN 978-83-66387-02-7).

6) Gajewski/Konikowski: Mistrzowie Polski w szachach 1979-2021, Caissa Jerzy Zezulkin 2022, 341 stron (ISBN 978-83-66387-03-4).

7) Gajewski/Konikowski: Turniej kandydatów w szachach Madryt 2022, Penelopa 2022, 172 strony (ISBN 9788396 4987 93).

Stron 189
ISBN: 978-83-8151-062-2

Gość napisał: Ciekawy artykuł.

Choć szachy wydają się dla wielu osób nudnym sportem, zawodnicy pozwalają sobie na ekstrawagancję, a nawet żarty podczas gry. Wymyślony podczas wizyty w zoo „Gambit Orangutana” czy „Atak smażonej wątróbki” nawiązujący do włoskiej potrawy? Poznaj najbardziej zaskakujące historie szachowych zagrań.

Otwarcie w szachach, zwane również debiutem, to pierwszy etap każdej partii. Jest pula debiutów, które uznaje się za poprawne i grywalne, z których szachiści wybierają te, które najbardziej pasują do ich sposobu gry lub nie leżą rywalowi. Istnieją dziesiątki takich rozpoczęć, w których dodatkowo występują różne warianty. Dzięki pracy z komputerem udaje się znaleźć nowe, więc to ciągła praca. Zawodowi szachiści uczą się ich na pamięć, by nie dać się zaskoczyć rywalowi.

Na długo przed erą cyfryzacji, która pchnęła teorię szachową do przodu na niespotykaną skalę, warianty przez setki lat odkrywali wybitni myśliciele. Jednym z nich bez wątpienia był Ksawery Tartakower, czyli polsko-francuski przedwojenny szachista. Był on ceniony nie tylko za swój talent szachowy, ale również niezwykłe poczucie humoru. Jego aforyzmy, będące często podszyte ironią, nazwano „tartakoweryzmami”. Zabawny był również jeden z jego debiutów wymyślony podczas turnieju w Nowym Jorku w 1924 r.

W partii przeciwko Węgrowi Gezie Maroczyemu szachista zagrał niecodzienne otwarcie, ruszając piona na linii b. Choć partia zakończyła się remisem, zagranie zostało uznane za nowatorskie, ale źle poprowadzone. Na pomysł Polak miał wpaść podczas… wizyty w zoo na Bronxie.

„Na pytanie, dlaczego je wybrał, Tartakower odpowiedział, że był to rezultat konsultacji z orangutanem, przed którego klatką spędził czas przedpołudniowej wycieczki. Odtąd nazywał je właśnie debiutem orangutana” — pisze w książce nazwanej właśnie „Gambit Orangutana” Kasper Bajon.

Polak miał faktycznie obserwować małpę o imieniu Susan, a same ruchy przypominały mu wspinanie się po pnączach. Po wojnie tematem zainteresował się radziecki szachista Aleksiej Sokolski. Dziś debiut jest znany bardziej pod jego nazwiskiem.

Wiele debiutów w szachach jest nazwanych „na cześć” zwierząt. Znamy „wariant smoczy” czy „wariant kraba”. Ciekawa historia wiąże się z wymyślonym stosunkowo niedawno „wariantem małpiego tyłka”. Na pomysł niecodziennego zagrania wpadł Nigel Povah w latach 70′ XX w. Brytyjczyk podczas pracy nad debiutem pokazał go innego rodakowi —Kenowi Coatesowi. — Jeśli to zadziała, to jestem małpim tyłkiem — odpowiedział szachista. Gdy Povah zaczął wygrywać dzięki stosowaniu swojej taktyki, nie musiał się długo zastanawiać, jak ją nazwać.

Wizyta w zoo nie jest jedynym przykładem wymyślenia wariantu szachowego w nieoczekiwanej sytuacji. Ukraiński szachista Wasyl Iwanczuk również słynie z ekscentryczności.

„Kiedyś zagrał innowacyjną wariant i dziennikarze zapytali go, jak wymyślił coś tak odkrywczego. Odpowiedział: Hmm, gdy kiedyś brałem ślub, to akurat miałem trochę czasu, żeby pomyśleć i wpadł mi do głowy” — opowiada ekspert Przeglądu Sportowego Onet i mistrz Polski w szachach Radosław Wojtaszek.

Ciekawą genezę ma również wariant, którego datę opracowania szacuje się na 1610 r. To wymyślony we Włoszech „Atak Fegatello”, który po przetłumaczeniu oznacza… „Atak smażonej wątróbki”. Nawet dziś to jedno z popularniejszych otwarć, zwłaszcza na amatorskim poziomie. Jego niespotykana nazwa symbolizuje włoską potrawę, w której wątróbka otoczona jest rodzajem tłustej wędliny, tak jak król koloru czarnego złapany jest w pułapkę białych figur. W inne tłumaczenie wskazuje na „chęć pozostawienia króla martwego jak kawałek smażonej wątróbki”.

Materiał powstał dzięki współpracy Onet z partnerem — Narodowym Archiwum Cyfrowym, którego misją jest budowanie nowoczesnego społeczeństwa świadomego swojej przeszłości. NAC gromadzi, przechowuje i udostępnia fotografie, nagrania dźwiękowe oraz filmy. Zdigitalizowane zdjęcia można oglądać na nac.gov.pl

W wpisie przedstawiłem książeczkę Obrona polska, Wydawnictwo Caissa (Tom 15), Warszawa 1995.

Otwarcie, które omówiłem zostało odkryte przez polskiego szachistę Aleksandra Wagnera (1868-1942) i po raz pierwszy zastosowane przez niego w partii turniejowej w 1913 roku.

W trakcie pracy zebrałem wiele interesujących materiałów, których – z uwagi na ograniczenia techniczne – nie mogłem wykorzystać. Postanowiłem to zrobić w późniejszym czasie.

Stało się to dopiero w tym roku! Do współpracy zaprosiłem Anglika polskiego pochodzenia Marka Soszynskiego,  z którym napisałem dotychczas dla wydawnictwa Russell Enterprises trzy książki. Ostatnia praca Sabotaging the Sicilian, French & Caro-Kann with 2.b3 ukazała się w 2018 roku.

Gdy Hanon Russell przyjął do realizacji nasz manuskrypt, to poprosiłem wydawcę, aby na okładce był jakiś polski motyw, np. husaria. Moja prośba została spełniona!

Cover by Molly Scanlon (with the image of a legendary Polish Hussar)

Format 230×155
Stron 224

Książka ta pt. „Damenbauernspiele” (Pionkiem hetmańskim) jest szóstym tomem z cyklu Otwarcia Szachowe. 

Seria ta jest bardzo popularna w Niemczech i dlatego wydawnictwo Joachim Beyer Verlag zamówiło u mnie kolejne tematy.

Warto zwrócić uwagę na techniczną jakość książek: wszystkie są w twardych okładach (tylko wersje angielskie mają miękkie okładki), posiadają zakładki, wyraźny druk, wiele diagramów, opisy itd.

Dotychczas ukazały się (wersja niemiecka):

Gry otwarte 
Obrona sycylijska 
Gry półotwarte
Obrona królewsko-indyjska
Gambit hetmański

Obecnie przygotowywana jest wersja angielska, podobnie jak to było z poprzednimi pozycjami:

Gry otwarte
Obrona sycylijska
Gry półotwarte
Obrona królewsko-indyjska
Gambit hetmański

Jerzy Konikowski i Uwe Bekemann
Eröffnungen Damenbauernspiele
lesen – verstehen – spielen
Joachim Beyer Verlag 2022
346 stron
ISBN 978-3-95920-172-8

W swojej wieloletniej aktywności trenerskiej częstokroć stwierdzałem istotny dylemat w ogólnym wyszkoleniu młodzieży: niedostateczna znajomość historii szachów oraz lekceważenie spuścizny dawnych mistrzów.

Wydarzenia turniejowe w przeszłości były dla większości młodych dyskutantów mało interesujące. Zajmowano się w głównej mierze współczesną rywalizacją z udziałem czołówki światowej. Tłumaczono się też brakiem motywacji do studiowania „historycznych” partii, które z uwagi na obecnie dynamiczny rozwój teorii debiutów nie przedstawiają w ich ocenie większych wartości praktycznych.

Całkowicie błędna argumentacja! Właśnie dociekliwość w zakresie rozwoju królewskiej gry na przestrzeni wieków oraz badanie twórczości dawnych mistrzów wzbogacają ogólną wiedzę o wartościach erudycyjnych naszej dyscypliny.

Dlatego doświadczeni trenerzy w swoich zajęciach znajdują też czas na przekazanie swym podopiecznym wiedzy o kolosalnej ewolucji, jaką przeszły szachy w ciągu ostatnich dziesięcioleci.

Książka składa się z dwóch części:

Efektowne pojedynki mistrzów świata z ćwiczeniami.

Na bazie 64 pouczających partii, rozegranych  w czasie 1862-2022, przedstawiłem w ogólnych zarysach styl gry każdego  czempiona w sferze walki taktycznej. W krytycznym momencie rozgrywka została przerwana i Czytelnik musi znaleźć dalszą właściwą drogę prowadzącą do zwycięstwa. Swoje analizy można sprawdzić w rozwiązaniach ćwiczeń do partii 1-64 i przydzielić sobie stosownie punkty.

Kombinuj jak mistrz świata. 

Sukces w każdej partii zależy w dużej mierze od tego, czy zawodnik znajduje w krytycznym momencie właściwą drogę do celu.

Silną cechą gigantów szachowych jest prawie bezbłędne liczenie wariantów wynikających w trakcie partii. Ich siła polega też na tym, że potrafią szybciej i głębiej rozwiązywać skomplikowane problemy na szachownicy od swoich oponentów.

Taką technikę można oczywiście wytrenować poprzez systematyczne ćwiczenia. W tym celu przygotowałem w tej części 236 interesujących pozycji z praktyki turniejowej mistrzów świata do samodzielnej pracy. Poziom ich jest zróżnicowany pod względem trudności i tym samym posiadanych umiejętności szachowych. Dlatego każdy Czytelnik będzie miał możliwość sprawdzenia swej aktualnej formy w zakresie taktyki.

Ta część jest uzupełnieniem publikacji: Mistrzowie świata i ich 400 kombinacji szachowych.

239 stron

Książkę można zamówić w Wydawnictwie Caissa.

W ekspresowym czasie ukazała się publikacja o najważniejszej imprezie szachowej tego roku pt. Turniej kandydatów w szachach Madryt 2022.

Książka zawiera historię turniejów i meczów do szachowej korony, przebieg dotychczasowej kariery uczestników współzawodnictwa w Madrycie oraz omówienie przebiegu wszystkich rund wraz z komentowanymi partiami.

W większości przypadków są one uzupełnione o dodatkowe tematyczne przykłady z aktualnej praktyki turniejowej, aby w ten sposób wzbogacić i uposażyć Czytelnika w szeroki zakres wiedzy o granych otwarciach i wariantach. Szczególnie w obszernym wymiarze przedstawiono wkład naszego arcymistrza w rozwój nowoczesnej teorii debiutów.

Oczywiście zostały omówione szczegółowo także pozostałe fazy partii. Swoje analizy w grze końcowej udostępnił nam znany arcymistrz z Hamburga Karsten Mueller.

Książka zawiera także wiele fotografii. Należą się słowa uznania Rafałowi Siwikowi za świetne opracowanie techniczne książki.

Turniej kandydatów w szachach, Madryt 2022
Wydawnictwo Penelopa, Warszawa 2022
Jacek Gajewski i Jerzy Konikowski
172 strony
ISBN 9 788 396 498793

To jest niemiecka wersja angielskiego wydania: link.

229 stron

ISBN 978-3-95920-159-9

Więcej informacji na stronie wydawnictwa

Największe wydawnictwo szachowe w Niemczech Joachim Beyer Verlag wydaje najciekawsze swoje publikacje także w wersji angielskiej.

Na początku tego roku ukazała się najpierw angielska edycja serii:

The best Combinations of the World Champions Vol 1 – from Steinitz to Tal

oraz

The best Combinations of the World Champions Vol 2 – from Petrosian to Carlsen

Natomiast przed kilkoma dniami światło dzienne ujrzała opcja niemiecka:

Die besten Kombinationen der Weltmeister Band 1 i Band 2

188 stron

Więcej o książce na stronie wydawnictwa.

Niedawno ukazała się w wydawnictwie „Caissa” druga część biografii mistrzów Polski. Szefem firmy jest arcymistrz Jurij Zezulkin.

Dla przypominienia informacje o części 1 (Mistrzowie Polski w szachach 1926-1978):

Wpis 1

Wpis 2

Stron 341

ISBN 978-83-66387-03-4