sty
20
Niemiecki Związek Szachowy notuje dalszy spadek swych członków. Aktualny stan wynosi 89.193.
Ciekawe jest to, że coraz więcej kobiet uczestniczy w życiu szachowym kraju, niż mężczyzn.
A jak to wygląda w Polsce?
Sklep Caissa
Autor bloga
Archiwum kategorii ‘Rozmaitości’
gru
03
Marek Ścisły udostępnił nam ciekawy materiał historyczny, który skorygowałem na podstawie fotografii ze zbiorów Andrzeja Filipowicza:
Partia Szabo – Keres, Szczawno Zdrój 1950 (fot. Rudolf Biernacki)
7 stycznia 2016r. minie 100 rocznica urodzin legendarnego szachowego arcymistrza Paula Keresa, który zyskał przydomek „Wiecznie Drugiego”. Największe sukcesy zanotował jako reprezentant ZSRR, lecz pamiętany jest jako wielki sportowiec Estonii.
W 1950r. wygrał turniej w Szczawnie Zdroju.
W 1938r., po wygraniu Turnieju AVRO w Holandii, Keres zdobył prawo do gry w meczu o Mistrzostwo Świata przeciwko Aleksandrowi Alechinowi . Mecz jednak nie odbył się z powodu wybuchu II wojny światowej. Po śmierci Alekhina został zorganizowany w 1948 r. turniej (Haga – Moskwa), którego zwycięzcę okrzyknięto nowym mistrzem świata (Keres był 3-4). Od tego czasu Paul Keres przez długi czas był jednym z głównych pretendentów do walki o tytuł mistrza świata – przez dziesiątki lat był uczestnikiem turniejów kandydackich: Budapeszt 1950r. (4 miejsce), Zurych 1953r. (2-4 miejsce), Amsterdam 1956r. (2 miejsce), Bled z 1959 r. (2 miejsce) i Curacao 1963r. (2 miejsce).
Paul Keres zdobywał złoto na olimpiadach szachowych
(1952-1964) jako członek zespołu ZSRR. Później był również kapitanem radzieckiej drużyny.
W 1939 r. Keres zajął trzecie miejsce na Olimpiadzie Szachowej w Buenos Aires w Argentynie, reprezentując niepodległą Estonię. Dlatego dziś jest bohaterem narodowym tego kraju – został wybrany Sportowcem Estonii XX wieku i jest jedynym szachistą na świecie, którego podobizna figuruje na banknocie. Kilka miast w Estonii ma ulice nazwane jego nazwiskiem. Pomniki Keresa znajdują się w Pärnu i Tallinie, a w 2016 r. takiż powstanie w jego rodzinnej Narvie.
Paul Keres był jednym z wielkich szachistów, którzy zawitali do regionu wałbrzyskiego. W 1950 r. wystąpił i wygrał I Memoriał Dawida Przepiórki, który był rozgrywany w Szczawnie Zdroju.
Przedstawiamy unikalne zdjęcia z pojedynków rozgrywanych w budynku Teatru Zdrojowego. Autorem ich jest Rudolf Biernacki (WOK Wałbrzych), a w swoim archiwum przechowuje znakomity sędzia międzynarodowy wałbrzyszanin Franciszek Jankowski.
Partia Pogats-Keres, Szczawno Zdrój 1950 (fot. Rudolf Biernacki) 
Awerbach – Keres, Szczawno Zdrój 1950 (fot. Rudolf Biernacki)
cze
11
Szachy z papieru wykonane metodą origami. Origami to stara japońska sztuka, która uczy w jaki sposób ze składanej kartki papieru bez przecinania jej czy klejenia wydobyć kształty zwierząt, kwiatów, ozdób, figur geometrycznych, itd. Origami jest japońskim słowem. „Ori” znaczy zaginać, a „kami” oznacza papier.
wrz
28
Autor książki „Szachy wojenne 1939-1945. War chess” Paweł Dudziński przysłał ciekawe linki dotyczące swojej pracy. Dziękujemy!
//////////////////////////////////////
W serwisie YouTube opublikowane zostały filmy z wykładami wygłoszonymi podczas konferencji historycznej zorganizowanej z okazji promocji książki „Szachy wojenne 1939-1945. War chess” (Biblioteka Publiczna w Ostrowie Wielkopolskim, 2013). Poniżej znajdują się linki do filmów:
(Here are links to the YouTube videos about the chess event „Szachy wojenne 1939-1945. War chess”. Parts 2/5 and 3/5 contain a lecture in English by Dr. Michael Negele)
Szachy wojenne 1939-1945. War chess 1/5 – Powitanie (Włodzimierz Grabowski, Paweł Dudziński), wykład I (Henryk Konaszczuk), wykład II (Andrzej Olszowski):
http://www.youtube.com/watch?v=hwlgW62qYeU
Szachy wojenne 1939-1945. War chess 2/5 – Wykład II (Andrzej Olszowski), wykład III (Dr. Michael Negele):
http://www.youtube.com/watch?v=VdmBNuSmmkE
Szachy wojenne 1939-1945. War chess 3/5 – Wykład III (Dr. Michael Negele), wykład IV (Tomasz Lissowski, Arleta Magnucka):
http://www.youtube.com/watch?v=jshJYwSYV0s
Szachy wojenne 1939-1945. War chess 4/5 – Wykład IV (Tomasz Lissowski, Arleta Magnucka), zakończenie, turniej szachowy.
http://www.youtube.com/watch?v=BrJ3AoM96zA
Szachy wojenne 1939-1945. War chess 5/5 – Turniej szachowy i zdjęcia:
http://www.youtube.com/watch?v=QZ4elR2H394
wrz
11
1 września 2013 r. w 74. rocznicę wybuchu II wojny światowej w czytelni Biblioteki Publicznej im. Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim, odbyła się oficjalna promocja książki „Szachy wojenne 1939-1945. War chess” (P. Dudziński, konsultacja naukowa: T. Lissowski i prof. dr hab. T. Wolsza). Patronat nad wydawnictwem objął m. in. prezes PZSzach Tomasz Delega i wiceprezes PZSzach Andrzej Modzelan.
Spotkanie połączone było z serią wykładów historycznych na tematy szachowe. Gości przywitali dyrektor Biblioteki Publicznej w Ostrowie Wielkopolskim Włodzimierz Grabowski oraz autor książki Paweł Dudziński.
Pierwszym z prelegentów był Henryk Konaszczuk z Zabrza, który przedstawił zgromadzonym sylwetkę Pawła Mroza alias Paula Mrossa. Mross był już bohaterem artykułu H. Konaszczuka w 2004 r., kiedy to niemieckie tłumaczenie opracowania opublikowane zostało m. in. na popularnym portalu Chessbase. Obecnie pan Henryk pracuje nad cennym dziełem stanowiącym kompilację biogramów szachistów – naukowców. Mamy tutaj na myśli profesorów uniwersyteckich, pracowników ośrodków badawczych, psychologów czy humanistów.
Jako drugi przedstawił swój wykład Andrzej Olszowski z Opola. Historyk specjalizuje się w tematyce obozów jenieckich. W Łambinowiach – Opolu znajduje się Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, którego częstym wizytatorem jest p. Andrzej. Jego wykład dotyczył sytuacji więźniów w obozach jenieckich znajdujących się pod nadzorem Rzeszy Niemieckiej i Związku Sowieckiego oraz aktywności szachowej w tych ośrodkach odosobnienia.
Kolejny do mikrofonu podszedł gość z zagranicy, dr Michael Negele z Niemiec, członek Zarządu Ken Whyld Association, międzynarodowego stowarzyszenia grupującego historyków szachowych i kolekcjonerów szachowej literatury. Jego wykład dosłownie porwał publiczność, wygłoszony w języku angielskim, tłumaczony był przez przewodniczącego Komisji Historycznej PZSzach Tomasza Lissowskiego. Temat wykładu dr. Michaela Negele był dosyć przewrotny i brzmiał: „Czy szachy mają wpływ na bieg historii, czy też to wielkie wydarzenia historyczne mają wpływ na bieg życia szachistów?”.
Ostatni przemawiał Tomasz Lissowski z Warszawy. Na początku zaprezentował kilka cytatów zaczerpniętych z popularnych stron internetowych, a także z jego prywatnej korespondencji, a dotyczących książki „Szachy wojenne”. Następnie przedstawił sylwetki kilku osób, które przyczyniły się do stworzenia opracowania w takiej, a nie innej formie. W jego prelekcji wspomagała go, jako lektorka, wiceprezes Wielkopolskiego Związku Szachowego, Arleta Magnucka, zawodniczka rodem z Ostrowa Wielkopolskiego, obecnie mieszkająca w Poznaniu.
Na promocji obecny był również prezes Wielkopolskiego Związku Szachowego Łukasz Dębowiak z Leszna. Z innych osób, które stawiły się w ostrowskiej bibliotece, należałoby wymienić: laureata nagrody Hetmana za całokształt działalności Wojciecha Zawadzkiego z Wrocławia, prezesa wydawnictwa szachowego „Penelopa” Jerzego Morasia z Wrocławia, a także reprezentantów ostrowskiej kultury i sztuki: przewodniczącego Rady Powiatu Ostrowskiego i zarazem naczelnika Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego Andrzeja Leraczyka czy też prezesa Ostrowskiego Towarzystwa Genealogicznego Macieja Kowalczyka. Obecna była Sylwia Nowicka, prezes Stowarzyszenia Fundusz Grantowy Dobrego Sąsiedztwa, które to partycypowało w kosztach druku publikacji.
Wielkim nieobecnym był za to Holender Fred van der Vliet, który przed kilkoma laty wydał książkę „Chess in former German, now Polish territories” (Haga, 2007). Wcześniej zapowiadany przyjazd holenderskiego badacza musiał zostać odwołany ze względów rodzinnych. W ramach „rekompensaty” van der Vliet stworzył jednak z okazji promocji małą książkę pt.: „Tartakower & Przepiórka” (Haga – Warszawa, 2013), kolportowaną wśród gości spotkania. Praca liczy zaledwie 30 sztuk nakładu, jednak posiada ISBN nadany przez wydawnictwo „Penelopa”.
Nie zabrakło także atrakcji ściśle szachowych. W silnym turnieju, rozegranym krótko po promocji w auli I Liceum Ogólnokształcącego w Ostrowie Wielkopolskim, zwyciężył FM Piotr Dudziński, przed FM Pawłem Dudzińskim i FM Dawidem Janaszakiem. Dalej byli: 4. IM Zbigniew Jaśnikowski, 5. Kamil Szadkowski, 6. dr Michael Negele, 7. Arleta Magnucka, 8. Szymon Pieczewski, 9. Tomasz Lissowski, 10. Jakub Rosik itd. W grupie B najlepszy okazał się z kolei Oliwer Gubański. Puchary dla zwycięzców ufundowało Stowarzyszenie Przyjaźni Ludziom (http://przyjazniludziom.org.pl/).
W najnowszym numerze „Focus Historia” (9/2013) ukazał się artykuł „Szachy ze śmiercią”, inspirowany książką „Szachy wojenne”. Planowana jest także recenzja publikacji w kolejnym numerze tego miesięcznika. „Focus Historia” objął bowiem patronat medialny nad książką.
sie
25
Historia szachów
Za kolebkę szachów uznawane są Indie. Według źródeł pisanych, w latach 70. VI wieku naszej ery gra ta była już znana w Persji na dworze szacha Chusrau I Anoszarwana, gdzie przywieziona została w darze od indyjskiego radży. Indyjska czaturanga została w Persji przekształcona w czatrang, a po opanowaniu tego kraju przez Arabów uległa kolejnym przemianom, po których powstał szatranż. Kolejna ewolucja nastąpiła po pojawieniu się gry w Europie, nastąpiły wówczas zmiany najbardziej przypominające współczesną grę w szachy (zmieniono reguły gry, dopracowano zasady poruszania się bierek, pojawiły się m.in. roszada, mat, promocja).
Z Sycylii i południa półwyspu Iberyjskiego szachy zostały przeniesione do Włoch i Hiszpanii, a następnie do Francji, Niemiec, Anglii i Skandynawii, gdzie były znane w X–XI wieku. W tym również czasie pojawiły się w Czechach, przywiezione przez kupców podążających z Włoch na północ kontynentu. W Rosji szachy pojawiły się prawdopodobnie wcześniej, ok. VIII–IX wieku, bezpośrednio ze Wschodu (Iranu i środkowej Azji). Na ziemie polskie trafiły na kilka sposobów: z Czech, poprzez morskie szlaki handlowe oraz z Rusi Kijowskiej. O kultowym wymiarze gry szachowej informuje komediowy poemat Szachy Jana Kochanowskiego odkrywający charakterystyczne dla Polski nazwy i interpretacje figur szachowych. Zgodnie z Kochanowskim była to gra królewska, choć uwielbiali ją też szlachcice i mieszczanie. Interesujące jest też wspomnienie o mistrzach, „starszych”, którzy poznali szachy na poziomie wręcz ezoterycznym.
W epoce Odrodzenia nastąpił „złoty okres” szachów, szczególnie w Hiszpanii i Włoszech, swój rozkwit osiągając na przełomie XVI i XVII wieku. Gra praktyczna osiągnęła wówczas wysoki poziom, głównie dzięki analizom Gioachino Greco, Ruya Lopeza i Alessandro Salvio. Pojawiły się pierwsze podręczniki, a pojedynki mistrzów wzbudzały zainteresowanie coraz szerszych grup społecznych. Zaczęto rozgrywać pierwsze mecze i niezbyt licznie obsadzone turnieje, powstawało coraz więcej ośrodków życia szachowego, klubów i towarzystw. W połowie XVIII w. pojawiły się dwie indywidualności, od których rozpoczął się nowy etap rozwoju teorii i praktyki szachowej: François Philidor i Filip Stamma. Pierwszy był autorem fundamentalnej Analizy gry w szachy, drugi – propagował szachy na terenie Francji i Anglii. W wielu krajach pojawili się nowi mistrzowie: w Anglii – Howard Staunton, w Rosji – Aleksander Pietrow, we Francji – Louis de la Bourdonnais, w Niemczech – Adolf Anderssen, a w Stanach Zjednoczonych – Paul Morphy, tocząc boje o nieoficjalny tytuł mistrza świata. Wreszcie w 1886 r. rozegrano pierwszy oficjalny mecz o tytuł mistrza świata, którego zwycięzcą został Wilhelm Steinitz. Przez następne 100 lat zasady wyłaniania najsilniejszego szachisty globu zmieniały się wielokrotnie, a kolejnymi mistrzami byli Emanuel Lasker, Jose Raul Capablanca, Aleksander Alechin, Max Euwe, Michaił Botwinnik, Wasilij Smysłow, Michaił Tal, Tigran Petrosjan, Borys Spasski, Bobby Fischer, Anatolij Karpow oraz Garri Kasparow. W latach 1993–2006 nastąpił rozłam w systemie wyłaniania mistrza świata, w okresie tym wyłaniano dwóch mistrzów, organizacji FIDE oraz PCA (później Braingames). W 2006 r. odbył się mecz unifikacyjny, a kolejnym mistrzem został Władimir Kramnik. Od 2007 r. tytuł najlepszego szachisty świata należy do Viswanathana Ananda.
Pierwszy wielki międzynarodowy turniej rozegrano w 1851 r. w Londynie, a jego zwycięzcą został Adolf Anderssen. W 1924 r. powstała Międzynarodowa Federacja Szachowa i od tego też roku rozgrywane są szachowe olimpiady. Od 1927 r. odbywają się mistrzostwa świata kobiet (pierwszą mistrzynią była Vera Menchik). W kolejnych latach pojawiły się mistrzostwa świata juniorów, studentów, w szachach korespondencyjnych, zaczęto organizować mistrzostwa kontynentów, zarówno indywidualnie, jak i drużynowo. W 1929 r. odbyły się pierwsze drużynowe, a w 1935 r. – pierwsze indywidualne mistrzostwa Polski w szachach.
-
Skąd przychodzą
Licznik działa od 29.02.2012