Nie ma dalej spokoju w szeregach szachistów niewidomych i słabowidzących. Marcin Chojnowski nadesłał nam tekst dotyczący tej sprawie.
/////////////////////////////////////////////////////////////////
Mistrzostwa Stowarzyszenia Cross w Szachach – Wągrowiec 2019
W tym roku doszło do konfliktu na linii Polski Związek Szachowy oraz Stowarzyszenia Sportu i Turystyki Niewidomych i Słabowidzących. Poszło o prawo kto i na jakich zasadach ma możliwość organizować Mistrzostwa Polski oraz wystawiać reprezentację kraju. Koniec końców stało się, że jedni robili swój turniej a drudzy swój. Gra między tymi organizacjami miała charakter siłowy i to związek narzucił niemal w ostatniej chwili swoje dyktando. Cross od ponad 20 lat jest wyłącznym członkiem IBCA – odpowiednik FIDE tylko niewidomych. Tu związek szachowy bez pytań debaty czy ktoś chce czy nie – mi choćby zostały wysłane maile w postaci obwieszenia, iż teraz to my jesteśmy wiodącą organizacją i trzeba się z nami (tylko z nami) liczyć. Psychologicznie dla mnie było to dość trudne. Skoro od prawie ćwierć wieku Cross jest reprezentatywnym ciałem to głos z PZSzach był szokującym tonem. Tak więc po dniach rozterki jednak jestem lojalnym członkiem Cross.
Tak więc pojechałem do Wągrowca i na odprawie technicznej obwieszczono co i jak. Jak wiadomo kryzysy i smutki pozwalają zwolnić i zbliżyć się ludziom.
Tak oto w składzie sędziowskim Napierała i Wielecki turniej został otwarty. Tu należy nadmienić, iż Pan Zygmunt jest niemal „ojcem chrzestnym” sędziowania w Cross. Od wielu lat czyni to z wielkim sercem i o kulturze niewidomych szachów opowiada już legendy. Jest więc bardzo cennym i doświadczonym sędzią. Natomiast Pani Małgorzata to nowa postać.
Na odprawie technicznej obwieszczono jakie są problemy z PZSzach`em. Potem rozpoczęły się już kluczowe decyzje i skojarzono pary – grać.
Sam zacząłem od choroby i ledwo co żyjąc zdobyłem pionka i w wygranej pozycji … nie miałem siły grać i przegrałem. Potem głodziłem się 2 dni by dojść do siebie. Na koniec po dobrej grze wskoczyłem na dzielone 1 miejsce i ostatecznie zająłem 2 pozycje.
Te Mistrzostwa Stowarzyszenia Cross to jednak coś więcej niż szachy. Jest wielu starszych kolegów weteranów z czasów gdy nie było komputerów, książek szachowych i innych pomocy. Większość pamięta czasy gdy mieli zatrudnienie w spółdzielniach inwalidów a szachy stanowiły ich kuźnię talentu, miejsce sztuki, walki i twórczości. To oni stworzyli Cross. Swoją pasją i radością pokonywali wszelkie niedogodności niepełnosprawności. Szli cały czas nie zbaczając na ułomny los. To jest ich kultura i spuścizna – tego co mamy dziś. Dodać tu trzeba wybitną postać trenera Ryszarda Bernarda, który przez wiele lat uczył szachowej misteria wiele pokoleń Cross. To on kiedyś widział tego nerwusa Marcina i powiedział: „Trzeba Ciebie Marcin wyciszyć – coś w tobie jest nie tak” – miał rację!
Dziś Cross to właśnie Ci „kombatanci” szachowego Crossu. Choć jakby wysłużone wojskowe muzeum to jednak pod siwym włosem kryje się wielkość i szacunek. Kryją w sobie wielki charakter, życzliwość i mądrość życiowa którą chętnie dzielą się innym ludziom.
Pewnego dnia spotkałem młodego całkowicie niewidomego szachowego adepta wraz z przewodnikiem. Wiem doskonale jak trudno w dzisiejszym świecie o bezinteresowną pomoc. Tym większe jest moje uznanie dla takich właśnie postaw. To są moi Mistrzowie – ludzie którzy w życiu robią ruch większy od mata. Ci wspaniali młodzi ludzie potem wspaniale ze mną rozmawiali i bardzo dużo się od nich nauczyłem jako człowiek. Nie byli tak mocno szachowo zżyci z reszta grupy i dawali nowy oddech do tej znanej jakby melodii. Jak pisał profesor Stanisław Kowalik w Stosowanej Psychologii Rehabilitacji – w środowisku niepełnosprawnych musi być ktoś zdrowy. Dający wówczas jakiś pozytywny wzorzec zachowań. Właśnie rehabilitacja mająca na celu wyjście spoza swej codzienności ku nowym ludziom, miejscom i doświadczeniom stanowi trzon takich organizacji jak Cross a turniej poprzez szachy ma podnieść jakość życia ludzi z uszczerbkiem widzenia.
Dziś trudno jest niewidomym o pracę. W Polsce system pomocy społecznej wymaga dynamicznej pracy i zmian. Choćby podczas spaceru dowiedziałem się, że koleżanka która w okularach widziała całkiem świetnie – straciła wzrok. Co?? – zdziwiony zapytałem – niemożliwe.
Miała wysokie ciśnienie i po operacji – przestała widzieć. Byłem zszokowany do głębi serca. Dodać że każdy z nas by się załamał. Jej teraz potrzebna jest wielka pomoc by wrócić na drogę, by dalej iść i pomimo nowych trudności wejść na nowe szlaki życia. To jest dopiero Mistrzostwo by po takim ciosie się podnieść, by po takiej burzy emocji i deszczu łez na nowo zapalić światełko nadziei. Ta nadzieja jest i trzeba mocno w to wierzyć.
Sam tego doświadczyłem w listopadzie. Popsuł się procesor i naprawa. Chcesz Marcin przewodnika? – pyta SMS. Nie potrzebuje. – odparłem – jak coś to możesz mi zapłacić za naprawę procka – zażartowałem. To napisz list do św. Mikołaja – odparł żartobliwie kolega.
Wyobraź sobie że tymi żartami ośmielony napisałem do prezeski Józefy Spychały i …. zapłaciła. Nie wiedziałem nawet jak mam dziękować. Na moje zapytanie co mogę i jak się odwzajemnić odparła jasno: Jeśli Tobie to pomogło to mi to wystarczy.
Opadłem bezsilnie na krześle, ogarnąłem lekko włosy i wzruszony poczułem że gdzieś ludzie są tylko właśnie trzeba wierzyć w to co piękne dobre i kochane. Żeby walczyć przy swoich niedogodnościach. By lekarze leczący oczy też musieli być odpowiedzialni i czuli jak wielkie noszą w sobie moce odmieniające ludzi życie na lepsze a czasem i gorsze.
To właśnie są Mistrzowie Cross którzy w każdym dniu muszą wykonać silny ruch pomimo ślepoty lub innej choroby. Syn Joasi jest chemikiem i opowiada że świat jest zbudowany z matematyki. Ja jestem humanistą i przeciwnie – dla mnie świat to kombinacja miłości połączona ludzką dłonią.
Marcin Chojnowski
/////////////////////////////////////////////
Mistrzostwa Polski Niewidomych i Słabowidzących zostały przeprowadzone przez dwie organizacje:
http://www.chessarbiter.com/turnieje/2019/ti_1637/results.html?l=pl&tb=2_
http://www.chessarbiter.com/turnieje/2019/ti_1144/results.html?l=pl&tb=2_
Ciekawe kto będzie reprezentował Polskę w najbliższych mistrzostwach świata?