Wiceprezes Włodzimierz Schmidt podkreślił, że słabe przygotowanie debiutowe jest problemem zarówno czołówki kobiet, jak i mężczyzn i zadeklarował gotowość nadzorowania pracy konsultanta debiutowego kadry kobiet i mężczyzn (Protokół z zebrania zarządu Warszawa, biuro PZSzach, Al. Jerozolimskie 49, 27 października 2012 r. godz. 10.00-18.00).
////////////////////////
Na mojej pierwszej sesji Młodzieżowej Akademii w Zakopanem w 1999 roku bardzo szybko zauważyłem poważny problem: debiuty. Młodzież średniej grupy nie znała nawet nazw podstawowych otwarć szachowych. Pisałem już o tym na blogu: Link
Opowiedziałem o tym Włodzimierzowi Schmidtowi, który przyznał mi rację. Kwestię tę poruszyłem też w rozmowach z trenerami. Jeden z nich oznajmił mi, że na prywatnych zajęciach o debiutach pokazuje ogólne plany gry. Zapytałem się więc: „Uważasz to za wystarczające? Przecież są ostre i skomplikowane warianty, gdzie trzeba znać konkretne ruchy. Zawodnicy mają też swoje osobiste style gry. Trzeba każdemu opracować indywidalne repertuary debiutowe”. Odpowiedział mi z rozbrajającym uśmiechem: „Jurek, mam w tej chwili pięciu podopiecznych. Jak mam to zrobić czasowo? Prowadzę przede wszystkim zajęcia ze strategii szachów i końcówek”. W rozmowie z jedną czołową juniorką kraju dowiedzialem się, że jej trener udzielił wskazówki: „Studiuj grę środkową i końcówki. A w debiucie dasz sobie jakoś radę”.
Tak więc pracy z otwarciami prawie nie było. Młodzież musiała sama rozwiązać ten problem. Łatwiej jest prowadzić oczywiście ogólne zajęcia. Można mieć opracowane materiały i przez wiele lat korzystać z nich na zajęciach, bez potrzeby dokonywania jakiś zmian. Z debiutami natomiast takiej łatwizny nie ma. Tutaj trzeba przy opracowywaniu materiału przejrzeć setki partii i wybrać te najbardziej wartościowe. Każdy turniej wnosi coś nowego i te materiały trzeba permanentnie uzupełniać o nowinki. A więc jest to kolosalna praca!
Jeden z trenerów pokazał mi swoje zeszyty, które wiele lat wcześniej opracował dla młodzieży. Doskonały materiał, ale na poziomie do mniej więcej II kategorii. Tymczasem na akademii były inne potrzeby, właśnie pomoc w opracowaniu indywidualnego repertuaru debiutowego. A tego nie było!
W tekście „Gorzka Prawda” (Szachy-Chess: 75/76-2002), pisałem: „Były czołowy junior kraju Jan Piński tak mi kiedyś napisał: Od żadnego polskiego trenera na Akademii niczego się nie nauczyłem”…
„Oto ocena Akademii jednego z najzdolniejszych juniorów naszego kraju 15-letniego Radosława Wojtaszka: Moja współpraca z Szyszkinem układa się bardzo dobrze. Moim zdaniem jest to jeden z lepszych (najlepszych?) trenerów, przebywających w Polsce. Ma bardzo duże pojęcie o debiutach, a to moim zdaniem jest najważniejsze. Niestety, na razie polscy trenerzy np. Akademii nie mają wystarczającego pojęcia o tej fazie gry. Widzialem to najlepiej na mistrzostwach świata, kiedy przygotowywałem się z Jackiem Bielczykiem”…
cdn
„Studiuj grę środkową i końcówki. A w debiucie dasz sobie jakoś radę”. – to jest bardzo dobre pojecie ale przy pracy z poczatkujacymi i srednio-zaawansowanymi. Im lepszy zawodnik tym wiecej czasu powinien poswiecac na przygotowanie debiutowe. Kiedy pracuje z dziecmi to 90% zajec to strategia i taktyka a 10% to ogolne plany gry w debiucie (bez nauczania debiutu na pamiec). Z silniejszymi zawodnikami nieco zmieniam proporcje na korzysc debiutow natomiast z tego co mowil kiedys Shirov to czolowka poswieca 90% swojego czasu na same debiuty, wiec proporcje sa calkowicie odwrocone w stosunku do poczatkujacych.
To, ze nasi trenerzy maja taka awersje do debiutow to pewnei lenistwo. Znacznie latwiej nauczac taktyki i strategii bo tam sie niewiele zmienia. W debiutach trzeba „grzebac” co chwile a jak do tego dodamy, ze kazdy zawodnik ma inny styl to wychodzi z tego kupa roboty. Wielu szkoleniowcow stosuje prosty patent : nauczaja wszystkie dzieci tych samych debiutow i sa to najczesciej debiuty, ktore graja wlasnie ci trenerzy. Nie bierze sie wiec pod uwage tego, ze kazde dziecko jest inne, wszystkie graja np wariant Swiesznikowa czy obrone krol–indyjska. Bez wzgledu na wiek! Znam klub, gdzie nawet przedszkolaki sa uczone takich debiutow, chociaz oczywiscie nie maja prawa ich rozumiec bo sa jeszcze za male!
Poczatek partii jest bardzo wazny. Nie rozumie, dlaczego trenerzy akademii tego nie rozumieja. Czesto sam przegrywam partie w debiucie, bo ich dobrze nie opanowalem. Ostatnio kupilem sobie kilka ksiazek i to powinno sie zmienic.